MESLEK SEÇİMİ

Okul öncesi dönemde çocukların meslekleri tanımaları, mesleklerin insan hayatındaki yeri ve önemine ilişkin farkındalık geliştirmeleri ve mesleklere ilişkin kalıp yargılardan uzaklaşıp olumlu tutum geliştirmeleri önemlidir (MEB, 2012). Erken yaşlarda çocukların meslekler hakkında bir takım fikirlere sahip olmaları, gelecekte yapacakları meslek seçimlerini olumlu yönde etkiler. Böylece çocuklar yetenek, ilgi ve isteklerine uygun bir mesleğe sahip olabilirler. Çocuklara mesleklerle ilgili bilgi verebilmek için onların meslekleri ne kadar tanıdıklarının ve bu meslekleri tanıma sürecinde etkili olan faktörlerin neler olduğunun bilinmesi gerekir. Bu şekilde elde edilen bilgiler çocukların daha sonraki yıllarda yapacakları meslek seçimlerinde oldukça etkilidir (Liben, Bigler ve Krogh, 2002).

MESLEKİ GELİŞİMDE OKUL ÖNCESİNİN ÖNEMİ

Okul öncesi dönemdeki çocuklar insanları basit yollarla sınıflandırmaya ve meslekleri de yetişkin rolleri olarak tanımaya başlarlar. Farklı cinsiyetten insanlar arasındaki gözlenebilir somut farkları ayırt edebilirler. Yetişkin etkinliklerinden ve mesleklerinden cinsiyetlerine uygun olanlara yönelirler. Bir yetişkin dünyası olduğunu ve çalışmanın bu dünyadaki önemini bu yaşlarda fark ederler. 6 ila 8 yaşları arasında ise mesleki saygı ile ilgili değildirler, ancak sosyal sınıf ayrımını fark etmeye başlarlar (Gottfredson, 2002). Görüldüğü gibi mesleki gelişim açısından okul öncesi yıllar önemli bir yere sahiptir. Okul öncesi dönemdeki çocukların ilgileri, mesleklere ilişkin bilgi ve farkındalıkları gelecekte seçmeyi düşündükleri meslek konusunda önemli unsurlar olarak görülmektedir. İlginin yanında doğru bir meslek seçimi o alanda yetenek ve beceriye sahip olmamızı da gerektirir.İlgi ve yetenek alanları 8 temel zeka türüne göre uyumlanmıltır.Çocukların başarılı bir mesleki yönelimde bulunmaları için ilgi, bilgi, beceri ve yeteneklerin bir arada olması önerilir.

 AİLELERE ÖNERİLER

Meslekler hakkında doğru ve eksiksiz bilgi sahibi olması için imkan sağlayın. Çocuğunuzun mesleklere karşı cinsiyet kalıplarıyla yaklaşmasını önlemeye çalışın. Değişik meslek gruplarını gözlemleyerek meslekleri tanımasına yardımcı olun. İlgi duyduğu faaliyetleri yapması için ona fırsatlar vererek yeteneklerini geliştirebilmesi için ortam sağlayın. Çocuğa karar verme stratejileri öğretilmeye başlanmalıdır. Çocuk basit durumlar için bile olsa bir karar verme bir seçim yapmanın sorumluluğunu almalı ve sonucunu yaşamalıdır. Bu durumun mesleki gelişim süreci açısından da önemi dikkate alınmalıdır.

YARARLANABİLECEĞİNİZ ETKİNLİKLER

Çocuğun çevresini tanıması amacıyla okulda kimlerin çalıştığını sorabilirsiniz. İnsanların birbirinden farklı olduklarını anlaması amacıyla ailede herkesin nelerden hoşlandığını ve ilgilerini konuşabilirsiniz. Kendini keşfetmesi amacıyla ilgileri ve hoşlandığı aktiviteleri listelemelerini isteyin. İş ve çalışma dünyasını anlaması amacıyla kendi iş yerinize götürebilirsiniz. Çalışanlar ve çalışma yerlerini eşleştirme (örneğin doktor-hastane, öğretmen-okul, trafik polisi-cadde gibi) bulmaca tipi oyunlar oynayabilirsiniz.